ขั้นที่ 5 การประเมินผลหลักสูตร
เป็นการตัดสินคุณค่าของหลักสูตรที่พัฒนาขึ้นโดยใช้ผลจากการรวบรวมข้อมูลในแง่มุมต่างๆ
เพื่อหาคำตอบว่าหลักสูตรมีผลสัมฤทธิ์ตามที่กำหนดไว้หรือไม่เพียงใด
สิ่งใดที่ควรต้องทำการปรับปรุงเพื่อให้หลักสูตรดียิ่งขึ้น
การประเมินหลักสูตร ให้ครูประเมินจากสิ่งๆ
ต่อไปนี้
1. ผลที่เกิดขึ้นกับนักเรียน ได้แก่
ความรู้ ทักษะ เจตคติ และค่านิยมต่างๆ มีการประเมินเป็น 2 ระยะ คือ
1.1 ประเมินระหว่างการจัดการเรียนการสอน
เป็นการประเมินตามจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม ที่กำหนดไว้ในแต่ละคาบของการจัดการเรียนการสอน
1.2 ประเมินเมื่อสิ้นสุดการเรียนการสอน
ตามที่กำหนดไว้ในหลักสูตร
ว่านักเรียนมีผลสัมฤทธิ์เป็นไปตามจุดประสงค์ที่กำหนดไว้ในหลักสูตรหรือไม่ อย่างไร
2. ประเมินการจัดการเรียนการสอน เพื่อตรวจสอบว่าเมื่อนำหลักสูตรไปใช้จัดการเรียนการสอนในสถานการณ์จริงแล้วเป็นอย่างไร
มีปัญหา/อุปสรรคอย่างไร การจัดการเรียนการสอนให้คำนึงถึงการประเมินสิ่งต่างๆ
ต่อไปนี้
2.1 การประเมินเนื้อหาสาระที่ใช้ในการจัดการเรียนการสอน
เหมาะสมและสอดคล้องกับพัฒนาการของผู้เรียน
ผู้เรียนสนใจในเนื้อหาสาระเรื่องราวที่นำมาใช้ในการจัดการเรียนการสอนหรือไม่
อย่างไร
2.2 ประเมินสื่อที่ใช้ในการเรียนการสอนว่าเหมาะสม
ชัดเจน เข้าใจง่าย และดึงดูดความสนใจของผู้เรียนเพียงใด
2.3 ประเมินกิจกรรมการจัดการเรียนการสอนว่าเป็นไปตามลำดับจากง่ายไปยาก
ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจ
และมีทักษะตามที่กำหนดไว้ในแผนการจัดการเรียนรู้หรือไม่อย่างไร
จากความจำเป็นและขั้นตอนการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา ดังที่ได้กล่าวมาสามารถสรุปได้
ตาราง 2 ขั้นตอนการพัฒนาหลักสูตร
|
ขั้นตอน
|
สิ่งที่ศึกษา
|
วิธีการศึกษา/แหล่งข้อมูล
|
เป้าหมาย
|
|
1. การศึกษาและ
วิเคราะห์ข้อมูล
พื้นฐาน
1.1 สภาพและ
ความต้องการ
ของชุมชน
1.2 ศักยภาพของ
โรงเรียน
1.3 การวิเคราะห์
หลักสูตร
แกนกลาง
|
-
สภาพทั่วไปของชุมชน
-
การศึกษา
-
สิ่งแวดล้อม
-
การประกอบอาชีพ
-
สุขภาพอนามัย
-
ขนบธรรมเนียมประเพณี
-
ทรัพยากร
- ปัญหาชุมชน
-
สภาพทั่วไปของโรงเรียน
-
บุคลากร
-
งบประมาณ
-
อุปกรณ์
-
สื่อการจัดการเรียนการสอน
-
อาคารสถานที่
-
ห้องเรียน
-
ความร่วมมือระหว่าง
ชุมชนกับโรงเรียน
-
จุดมุ่งหมาย
(มาตรฐานหลักสูตร)
-
จุดประสงค์รายวิชา (มาตรฐานการเรียนรู้
กลุ่ม วิชา)
-
เนื้อหาสาระ (สาระการ
เรียนรู้แต่ละช่วงชั้น)
-
การจัดการเรียนการสอน
และการประเมินผล
|
-
เอกสาร
-
การสำรวจชุมชนด้วย
การสัมภาษณ์สอบถาม
สังเกต
-
โรงเรียนประชุมร่วมกับ
ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง
เช่น ผู้
ปกครอง กรรมการ คน
ในชุมชน
นักเรียน ฯลฯ
-
เอกสาร
-
รายงาน
-
การสำรวจโรงเรียน
-
ประชุมร่วมกับผู้มีส่วน
เกี่ยวข้อง
-
เอกสารหลักสูตรแกนกลาง
|
กำหนดหัวเรื่องที่จะนำมา
เรียนรู้ เรียงตามลำดับความ
สำคัญ
ตัดสินใจเกี่ยวกับ หัวเรื่อง
ที่จะนำมาเรียนรู้
- กำหนดจุดประสงค์ทั่วไป
-
กำหนดจุดประสงค์การ
การเรียนรู้
(เชิงพฤติกรรม)
-
กำหนดเนื้อหาสาระ
-
กำหนดการจัดกิจกรรม
-
กำหนดการวัดและ
ประเมินผล
|
|
2. การร่าง
หลักสูตร
2.1
การกำหนดจุด
ประสงค์ของ
หลักสูตร
2.2
การกำหนดเนื้อหาสาระ
|
-
หัวเรื่องที่จะนำมาเรียน
-
จุดประสงค์การเรียนรู้ใน
หลักสูตรแกนกลาง
เนื้อหาสาระที่จะนำมากำหนด
การเรียนรู้
- สอดคล้องกับจุดประสงค์
-
เกี่ยวข้องกับสภาพความ
|
- ข้อมูลที่ได้จากการวิเคราะห์ ที่หลักสูตรแกนกลางในขั้นตอนที่ 1 มากำหนดเป็นจุดประสงค์ของการเรียนรู้
-
ข้อมูลที่จะได้จาก
ขั้นตอนที่ 1
-
ประชุมร่วมกับผู้มีส่วน
เกี่ยวข้อง
|
-
กำหนดจุดประสงค์ทั่วไป
-
กำหนดจุดประสงค์
การเรียนรู้
กำหนดเนื้อหาสาระได้
สอดคล้องกับจุดประสงค์
และสภาพความต้องการ
ของชุมชน
|
|
2.3
การจัดการเรียนการสอน กิจกรรมและสื่อการเรียนรู้
2.4 การกำหนดวิธี วัดและประเมินผล
ผู้เรียน
3. การตรวจสอบ
คุณภาพของ
หลักสูตร
4. การนำหลักสูตร
ไปใช้
|
ต้องการของชุมชน
-
ทันสมัย น่าสนใจ
-
ยากง่าย สอดคล้องกับวัย
ของผู้เรียน
-
มีประโยชน์นำไปใช้ใน
ชีวิตประจำวัน
-
โรงเรียนมีศักยภาพในการ
จัดการเรียนการสอนได้
-
กระบวนการจัดการเรียน
การสอน
-
กิจกรรมที่ผู้เรียนกระทำ
-
กิจกรรมที่ผู้สอนกระทำ
-
ประสบการณ์เดิมของผู้เรียน
-
สื่อการเรียนรู้ที่จะนำมาใช้
-
วิธีวัดและประเมินผลผู้เรียน
ตามสภาพจริง
-
คุณลักษณะต่างๆ ที่ต้อง การให้เกิดกับผู้เรียนในราย วิชาที่พัฒนาขึ้น
-
เครื่องที่ใช้ในการวัดและประเมินผลผู้เรียน
-
วิธีการตรวจสอบคุณภาพ
ของหลักสูตร
-
วิธีการแปลงหลักสูตรไปสู่
การจัดการเรียนการสอน
-
การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้
เรียนเป็นสำคัญ
|
- เอกสาร ตำราจากห้อง
สมุดหน่วยงานต่างๆ
- ประการตรงของครูผู้สอน
-
ประชุมร่วมกับผู้มีส่วน
เกี่ยวข้อง
-
เอกสาร ตำราจากห้อง
สมุดหน่วยงานต่างๆ
-
ประการตรงของครูผู้สอน
-
ประชุมร่วมกับผู้มีส่วน
เกี่ยวข้อง
- ประชุมระดมความ
คิดเห็นจากคณะทำงาน
ร่างหลักสูตร
- ความคิดเห็นจาก
ผู้เชี่ยวชาญ
- ประชุมรับฟังความ
คิดเห็นจากผู้มีส่วน
เกี่ยวข้อง
- เอกสาร ตำราจากห้อง
สมุดหน่วยงานต่างๆ
- ประสบการณ์ตรงของ
ผู้สอน
- ประสานกับชุมชนเพื่อ
|
แนวทางการจัดการเรียน
การสอนในรายวิชาที่
พัฒนาขึ้น
วิธีวัดและประเมินผลผู้
เรียนที่สอดคล้องกับ
จุดประสงค์ของหลักสูตร
ประสิทธิภาพของหลักสูตร
ก่อนนำไปใช้จริง
ประสิทธิภาพของหลักสูตร
ก่อนนำไปใช้จริง
|
|
5. การประเมินผล
หลักสูตร
|
-
ผลที่เกิดขึ้นกับนักเรียนในการ
จัดการเรียนการสอน
|
ใช้
สื่อ บุคลากร แหล่ง
เรียนรู้
ในการจัดการเรียนการสอน
-
กระบวนการจัดการเรียน
การสอน
-
ประเมินผลนักเรียนใน
ระหว่างการจัดการเรียน
การสอน
-
ประเมินผลนักเรียนเมื่อสิ้นสุด
การจัดการเรียนการสอน
-
ประเมินเนื้อหาสาระสื่อ
กิจกรรมการจัดการเรียน
การสอน
-ประเมินการมีส่วนร่วมของ
ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง
|
-
การตัดสินคุณค่าของหลัก
สูตรที่ใช้ในการจัดการ
เรียน
การสอน
-
การปรับปรุงหลักสูตรให้
ดียิ่งขึ้น
|